Płamen Dojnow

Płamen Dojnow, Bułgaria. tłum. Hanna Karpińska, Dorota i Dymitr Dobrew, Wojciech Gałązka

Sofia Berlin

Płamen Dojnow jest humorystą i karykaturzystą, bezlitośnie rozprawia się z aktorami wielkiej Historii, dowartościowując codziennych aktorów trzeciego planu: parkowego sprzątacza, który swoim szpikulcem do śmieci poznaje i organizuje wokół siebie świat, więźniarek obchodzących Boże Narodzenie czy babci klozetowej, snującej filozoficzny monolog o męskości i kobiecości. Ale poezja Dojnowa ma też inną twarz – liryczna, niekiedy sentymentalna, z rzadka metafizyczna. Tak jakby sarkazm otwierał mu drogę do doświadczenia niezapośredniczonego, do prawdy prostej jak odbicie nieba w studni.

O poecie

Płamen Dojnow (ur. 1969 w Razgradzie). Poeta, dramatopisarz, eseista i literaturoznawca. Debiutował w 1991 roku. Wydał dziewięć tomików poetyckich, m.in.: Post festum. Надгробни надписи и стихотворения (Post festum. Napisy i wiersze nagrobne, 1992), Висящите градини на България (Wiszące ogrody Bułgarii, 1997), Истински истории (Prawdziwe historie, 2000), Кафепоеми (Kawowe poematy, 2003) oraz София Берлин (Sofia Berlin, 2012) i Балът на тираните (Bal tyranów, 2016). Jego sztuki wystawiane w teatrze radiowym i na bułgarskich scenach teatralnych, a sztuka Głosy innych prezentowana była w 2007 roku w Teatrze Polskim w Poznaniu w ramach festiwalu „Nowe stulecie – nowe dramaty”.

Jest autorem licznych prac literaturoznawczych i krytycznoliterackich. Jego utwory tłumaczono m.in. na angielski, chorwacki, fiński, francuski, hiszpański, macedoński, niemiecki, polski, serbski i turecki. Pracuje w redakcji tygodnika literackiego „Literaturen westnik” oraz jako wykładowca literaturoznawstwa na Nowym Uniwersytecie Bułgarskim.

Za swoją twórczość otrzymał liczne bułgarskie nagrody i wyróżnienia, m.in. nagrody poetyckie im. Nikołaja Kynczewa i Iwana Nikołowa, nagrody dramaturgiczne im. Iwana Radowa i „Askeer” oraz nagrody im. Christo G. Danowa i Iwana Dinkowa za prace krytycznoliterackie i naukowe.

O tłumaczach

Hanna Karpińska, urodzona i mieszkająca w Warszawie, tłumaczka tekstów literackich, naukowych i słowa żywego. Jest absolwentką slawistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim i dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim. Tłumaczy głównie z bułgarskiego, a także z macedońskiego, rosyjskiego i francuskiego.

Przełożyła i wydała ponad dwadzieścia książek z zakresu literatury pięknej; przetłumaczone przez nią sztuki wystawiono w kilkunastu polskich teatrach. Jest autorką artykułów poświęconych literaturze bułgarskiej oraz problemom przekładu; zorganizowała i prowadziła warsztaty przekładowe dla studentów Uniwersytetu Łódzkiego i Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Wyróżniona nagrodą ZAiKS za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury z języków obcych oraz bułgarskim Orderem Cyryla i Metodego I klasy.

Dorota Dobrew i Dymitr Dobrew tłumaczą wspólnie poezję bułgarską (Damian Damianow, Elisaweta Bagriana, Dimitar Kenarov, Kristin Dimitrova, Płamen Dojnow). Dorota Dobrew jest tłumaczką literatury czeskiej (poezja: Viola Fischerová, Josef Topol, Pavel Švanda, Petr Borkovec, Pavel Zajíček, Radek Fridrich, Roman Telerovský, Vratislav Effenberger, poeci czeskiego undergroundu i in.; proza: Karel Michal, Viola Fischerová, Květa Legátová, Jiří Kratochvil, Pavel Landovský, Egon Bondy, Zdeněk Svěrák, Martin Šmaus, Emil Hakl, Petra Hůlová, Jan Karafiát, Tomáš Přidal, Přemysl Rut, Markéta Baňková, Tomáš Zmeškal, Jiří Hájíček, Jan Novák, Ivan Binar i in.). Mieszkają w Warszawie.

Wojciech Gałązka (ur. 1947 w Brzezinach). Bułgarysta, tłumacz, dyplomata. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim; doktor nauk humanistycznych. Od 1993 w Ministerstwie Spraw Zagranicznych m.in. jako dyrektor Instytutu Polskiego w Sofii i konsul w Łucku i Sofii. Laureat Międzynarodowej Nagrody im. Eutymiusza Tyrnowskiego (1990), doktor honoris causa Uniwersytetu w Wielkim Tyrnowie (1999) oraz Państwowego Uniwersytetu im. Ł. Ukrainki w Łucku (2007).

Autor prac naukowych oraz wielu artykułów, a także przekładów poezji: m.in. Geo Milewa, Atanasa Dałczewa, Nikołaja Kynczewa i Zdrawka Kisiowa oraz współautor antologii Niewidzialne skrzydła. Antologia poezji bułgarskiej od IX wieku do 1944 roku oraz Spis powszechny dzikich zajęcy. Swoje przekłady publikuje na www.literaturabulgarska.vilnet.pl.